Meest voorkomende voedselallergieën

Huiduitslag na het eten van perzik of zwelling de mond na het eten van een appel. Benauwdheid na het eten van noten of enorme buikpijn na een glas melk. Mensen met een voedselallergie of voedselintolerantie herkennen deze symptomen. Het eten van alledaagse voedingsmiddelen kan bij iemand met een intolerantie of allergie heel vervelend of soms levensgevaarlijk aflopen. 

Wat is precies een voedselallergie?

 Wat is precies een voedselallergie? Een voedselallergie is een abnormale reactie van het afweersysteem. Bepaalde plantaardige of dierlijke eiwitten kunnen deze reactie veroorzaken. Het lichaam ziet de eiwitten als indringers en reageert door antistoffen aan te maken tegen het betreffende eiwit. Deze eiwitten die de reactie veroorzaken noemen we allergenen. De klachten die zich vormen zijn afhankelijk van waar in het lichaam de reactie plaatsvindt. De klachten kunnen sterk uiteenlopen:

Huidklachten: Roodheid, jeuk, eczeem, galbulten

Oogklachten: Jeuk, vocht onder de ogen, tranen, irritatie van oogslijmvliezen

Luchtwegen: Hoesten, benauwdheid, samengetrokken ribben, piepende ademhaling, hoesten, heesheid, verstopte neus, jeuk, niezen, loopneus 

Mond: Blaasjes in mond, zwelling van de lippen, verdikte tong, keel of verhemelte, jeuk 

Maag & darm: Misselijkheid, buikpijn, overgeven, maagzuur, diarree, obstipatie 

Hart & vaat: Lage bloeddruk, lage of juist snelle polsslag, bleek zien, zweten, bewusteloosheid, duizeligheid, lage concentratie, vermoeidheid

Anafylaxie 

Een ernstig gevolg van een voedselallergie, zoals bijvoorbeeld een kippeneiallergie of notenallergie, is anafylaxie. Anafylaxie vormt een levensbedreigend gevolg van een voedselallergie. Deze allergische reactie kan zich manifesteren in de luchtwegen, waarbij de tong en keel zwellen, de lippen blauw kleuren, de ademhaling bemoeilijkt wordt, spreken moeilijk wordt, de bloeddruk daalt en uiteindelijk bewusteloosheid optreedt. Niet altijd manifesteren alle bovengenoemde symptomen zich en de volgorde kan variëren. Het is van essentieel belang dat er zo snel mogelijk wordt ingegrepen, omdat er een tekort aan zuurstof kan optreden. Onmiddellijke behandeling met adrenaline is daarom noodzakelijk.

Het verschil tussen een voedselallergie en voedselintolerantie 

Een voedselintolerantie is een niet-allergische reactie op bepaalde voedingsmiddelen. In tegenstelling tot een allergie spelen bij een intolerantie geen antistoffen een rol om het ingrediënt af te weren. Het afweersysteem is dus niet betrokken bij een voedselintolerantie. Een intolerantie kan ontstaan door een tekort aan een specifiek enzym, waardoor het lichaam een bepaalde stof niet goed kan verwerken of afbreken.

Een voorbeeld hiervan is lactose-intolerantie, veroorzaakt door een gebrek aan het enzym lactase, of fructose-intolerantie, veroorzaakt door een gebrek aan het enzym aldolase.

Naast het tekort aan een specifiek enzym kunnen ook natuurlijke afbraakproducten die aanwezig zijn in voeding, zoals histamine en tyramine, problemen veroorzaken. De meest voorkomende klachten bij voedselintolerantie zijn maag- en darmklachten.

Welke voedselallergieën komen het meest voor?

Alle voedingsmiddelen welke eiwitten bevatten kunnen een allergische reactie veroorzaken. Dit zijn dus enorm veel producten. Maar niet alle allergieën komen even vaak voor. De meest voorkomende voedselallergieën zijn:

Koemelkallergie

De klachten die men ervaart bij een koemelk allergie lopen sterk uiteen. Ieder lichaam reageert weer op een andere manier. De symptomen kunnen al binnen enkele minuten na het binnenkrijgen van het koemelkeiwit optreden. Het maakt dan ook vaak niet uit in welke hoeveelheid je hebt binnengekregen. Een druppel kan al teveel zijn. Meest voorkomende klachten bij een koemelkallergie zijn darmkrampen, diarree en buikpijn. Maar ook kunnen symptomen aan luchtwegen of huid voorkomen zoals kortademigheid, jeuk en uitslag. Verwar het hebben van een koemelkallergie niet met het hebben van een lactose-intolerantie. 

Kippeneiallergie 

Bij een allergie voor kippenei reageer je op de eiwitten die zowel in het wit als in het geel zitten. Deze allergie komt vaak voor bij kinderen onder de 2 jaar. Veel groeien eroverheen nadat ze 4 jaar zijn geweest. Maar ook bestaat de kans dat je er je hele leven last van blijft houden. De allergische reactie kan voorkomen bij alle producten waarin kippenei verwerkt is. De meest voorkomende symptomen zijn een tintelend gevoel in de mond, huidklachten, zwellingen in gezicht en keel of problemen met luchtwegen. Ook kan er anafylaxie ontstaan. 

Notenallergie 

Een notenallergie kan zeer ernstige reacties geven en soms zelf met een fatale afloop. Bij een notenallergie reageert men vaak op meerdere soorten noten. Hazelnoot en walnoot staan op nummer 1 betreffende noten allergieën. Bij kinderen komt steeds vaker een cashewnootallergie voor. Je zou denken dat pinda’s ook tot de noten behoren, maar dat is niet zo. Pinda’s behoren tot de peulvruchten en vallen dus niet onder notenallergie maar onder pinda-allergie. Meest voorkomende symptomen bij een notenallergie zijn roodheid, zwelling, jeuk en net als bij kippeneiallergie kan er anafylaxie ontstaan. 

Pinda-allergie

De pinda is een peulvrucht en behoort tot de groep voedingsmiddelen die de meest heftige allergische reacties kan veroorzaken. Het roosteren van pinda’s kan de allergische reactie verergeren doordat ze meer allergeen bevatten. 5% van de mensen met een pinda-allergie hebben een kruisallergie voor andere peulvruchten zoals soja, lupine of linzen. Meest voorkomende symptomen bij een pinda-allergie zijn huidklachten, zwelling in het gezicht of de keel of luchtwegproblemen. Pinda’s zijn de grootste veroorzakers van een anafylactische shock. 

Vis,- schaal,- en schelpdierallergie 

Schaaldieren zijn dieren zoals krab, kreeft en garnalen daarnaast zijn er weekdieren zoals oesters, inktvis mosselen en coquilles. Iemand die allergisch is voor schaaldieren is niet automatisch ook allergisch voor weekdieren en andere vissoorten, en vice versa. De meest voorkomende klachten bij deze vorm van allergie zijn blaasjes, tintelingen en kriebels in de mond, eczeem en vochtophoping onder de huid en maag,- en darmklachten. Ook kan bij vis,- schaal,- en schelpdierallergie een anafylactische shock optreden. 

Fruitallergie 

Fruit bevat vaak verschillende allergenen, daarom kunnen mensen met een fruitallergie verschillende reacties hebben op hetzelfde fruit. Meest voorkomende fruitsoorten welke een allergische reactie kunnen veroorzaken zijn;

Appel: Een appelallergie kan in twee vormen optreden, afhankelijk van op welk allergeen het lichaam reageert. De eerste vorm is een allergie welke optreed bij een hittelabiel allergeen, deze mensen kunnen na het verhitten van de appel deze wel verdragen. Deze allergie gaat vaak samen met een gevoeligheid voor berkenpollen. Of men reageert op het hittestabiele allergeen, dit allergeen bevindt zich onder de schil van de appel. Mensen met deze allergie kunnen ook verhitte appel niet verdragen. 

Perzik: Een perzikallergie komt het meest voor in Mediterrane landen maar ook in Nederland is dit een van de meest voorkomende fruit allergieën. Het belangrijkste perzikallergeen is hittebestendig dus verhitten kan geen allergische reactie voorkomen. Een perzikallergie komt vaak voor in combinatie met andere vruchten uit de rozenfamilie zoals abrikozen, kersen of pruimen. 

Kiwi: Een kiwiallergie ontstaat door contact met het allergeen actinidine maar kan ook veroorzaakt worden door een kruisreactie op andere allergenen zoals een latexallergie of berkenpollen.  Meest voorkomende symptoom bij een kiwiallergie is prikkeling in de mond . Maar ook kunnen galbulten en klachten zoals benauwdheid optreden. Bij een ernstige allergie kan ook anafylaxie optreden. 

Soja-allergie 

Soja behoort net als pinda’s in de categorie peulvruchten. Een soja-allergie komt vaker voor bij kinderen als bij volwassenen en de kans dat kinderen eroverheen groeien is vrij groot. Nadat kinderen soja 1 of 2 jaar uit hun voedingspatroon vermijden kan het zijn dat ze eroverheen gegroeid zijn. Veel voorkomende symptomen bij een soja-allergie zijn luchtwegklachten, maagklachten en huidklachten. 

Tarwe-allergie 

Verwar een tarwe-allergie niet met coeliakie (glutenintolerantie). Bij een tarwe-allergie valt het afweersysteem eiwitten aan welke in tarwe zitten. Een persoon met een tarwe-allergie kan daarom wel producten eten waar gluten inzitten maar geen producten welke tarwe bevatten. Bij coeliakie worden na het eten van gluten de lichaamscellen in de dunne darm aangevallen door het afweersysteem. Bij zowel een tarwe-allergie als glutenintolerantie is het goed om te onthouden dat tarwe-vrije producten dus niet automatisch ook glutenvrij zijn en vice versa. En gluten zitten in veel meer producten dan alleen in tarweproducten bijvoorbeeld in rogge en spelt.